Sos, daha çok yiyeceklerin üzerine dökerek, lezzetlerini arttırmak amacıyla hazırlanan, çeşitli lezzetler ile oluşturulan bir yiyecektir. Sözlük anlamına baktığımız zaman “yemeklerin üzerine dökülen lezzet verici karışım” tanımı ile karşılaşıyoruz. Soslar, hemen hemen dünyanın pek çok mutfağında kullanılan ve başrol oyuncusu olarak tanımlanan yardımcılardır. Çok fazla sayıda sos çeşidi bulunmaktadır. Tatlı, tuzlu, acı, ekşi, baharatlı, baharatsız, salçalı, sirkeli soslar bunlardan bir kaçıdır.
Belki de soslar arasında en çok bilineni ve hemen herkesin hazırlamış olduğu sos çeşidi ise salata sosudur. Sirke, limon, zeytinyağı, nar ekşisi balzamik ve tuzdan yapacağınız dengeli karışımlar ile sadece yeşillikten ibaret olan salataya muhteşem lezzetler katabilirsiniz.
Soslar daha çok bir yemeğin lezzetini arttırmak için ve daha zengin görünmesini sağlamak için kullanılırlar. Tatlılarda ise görseli zenginleştirmek amacıyla sos kullanımına gidilir. Soslar, birkaç malzeme bir arada kullanılarak hazırlanır. Lezzeti çeşitlendirmek amacıyla kullanılır. Pişirilerek hazırlanan çeşitleri bulunduğu gibi pişirilmeden, çiğ olarak tüketilen çeşitleri de vardır. Sos hazırlamak için belirli bir şart yoktur. Her bir sos çeşidinin kendine göre farklı hazırlanış şekilleri vardır. Örneğin; makarna sosu hazırlanırken, salça yağda kavrulur ve içine gerekli baharalar eklenerek pişirilirken, balzemik sos hazırlanırken hiçbir pişirme usulüne başvurulmaz. Bazı soslar ise konservelenerek gerekli lezzete ulaşması sağlanır.
Sosların başlangıcı Klasik Fransız Mutfağına dayandırılır. Özellikle 4 ana sosun dışında 19. Yüzyıla doğru 5. Sosunda eklendiği savunulmaktadır. Ana sosların başladığı mutfak Fransız Mutfağıdır. Ama Doğu ülkelerinin ve hatta Amerika kıtasında bulunan ülkelerin mutfaklarını incelediğimiz zaman aynı tarifleri çok daha eski zamanlardan bu yana uyguladıklarını görmek mümkündür.
Bilindiği üzere birkaç istisnayı saymazsak sosları Türk mutfağında görmemiz mümkün değildir. Türk mutfağında yemek suyunda pişer ve suyu ile servis edilir. Bunun için sosları ayrıca hazırlamak bizde çok fazla karşılaşılan bir durum değildir.
